Aktualności

Nie wytną lasu

17.05.2016

Wzdłuż szerokiego duktu łączącego ul. Nadarzyńską w Żółwinie z ul. Żółwińską w Nadarzynie stoją ułożone ze ściętych drzew stosy drewna. Zaniepokojonych o los drzewostanu mieszkańców Żółwina uspokaja zastępca nadleśniczego Nadleśnictwa Chojnów Artur Pacia, który odpowiedział na pytania przesłane przez zolwin.pl.


Jak nazywa się poprawnie – oficjalnie - kompleks leśny między Podkową Leśną, Otrębusami, Żółwinem, Starą Wsią i Nadarzynem? Jaką powierzchnię zajmuje?
- Wskazane tereny to główny kompleks leśny Leśnictwa Podkowa Leśna noszący nazwę Uroczysko Zaborów. Jego powierzchnia wynosi około 680 ha. Nazwa ta wymieniana jest m.in. w obowiązującym Planie Urządzenia Lasu dla Nadleśnictwa Chojnów: "Trzecim co do wielkości kompleksem jest położony na północ od Tarczyna kompleks Młochów, zajmujący powierzchnię ponad 850 ha. W centralnej części nadleśnictwa, na południowy wschód od Brwinowa, znajduje się 680-hektarowy kompleks Zaborów oraz, dalej na wschód, kompleks Sękocin (590 ha) i Magdalenka (470 ha)". Dzisiaj nazwa ta jest jednak coraz rzadziej używana. Bardziej popularnym określeniem stosowanym dla tych terenów leśnych jest nazwa Las Młochowski. Należy jednak zaznaczyć, że dotyczy ona znacznie większego areału - obejmuje bowiem także tereny Leśnictwa Młochów. Wskazanie dokładnych granic oraz powierzchni jest w tym przypadku znacznie trudniejsze.

Jaka jest zaplanowana na ten rok skala wyrębu drzewostanów dojrzałych - w hektarach i metrach sześciennych - tego kompleksu leśnego?
- Pozwolę sobie na nieco szersze omówienie tej sprawy. Wszystkie prace gospodarcze wykonywane na terenie Nadleśnictwa, w tym także związane z pozyskaniem drewna, odbywają się w oparciu o obowiązujący Plan Urządzenia Lasu dla Nadleśnictwa Chojnów opracowany na lata 2008-2017. Niniejszy plan zatwierdzony został Decyzją Ministra Środowiska w dniu 4 maja 2009 r. Jednym z elementów tego opracowania jest wskazanie drzewostanów, które będą podlegać zabiegom pielęgnacyjnym (użytki przedrębne) oraz cięciom rębnym. Pierwszy ze wskazanych rodzajów prac wykonywany jest w drzewostanach młodszych, aż do zbliżenia się do tzw. wieku rębności. Kolejny rodzaj prac to cięcia rębne, które prowadzone są w drzewostanach dojrzałych. Na powierzchniach, gdzie usuwany jest drzewostan, w okresie do 5 lat (zgodnie z zapisami Ustawy o lasach) sadzony jest młody las – nowe pokolenie. Jest to naturalny proces przemiany pokoleń, który występuje w przyrodzie, zarówno w świecie flory, jak i fauny. Podstawą planowania/wyboru poszczególnych powierzchni do cięć pielęgnacyjnych są potrzeby hodowlane lasu. Oznacza to, że określone drzewostany, tzw. wydzielenia leśne, w momencie osiągnięcia zbyt dużego przegęszczenia, niemające właściwych warunków do swojego rozwoju, są kwalifikowane do zabiegów pielęgnacyjnych (trzebieży wczesnych lub trzebieży późnych, w zależności od wieku). W myśl Ustawy o lasach, art. 18 ust.4.3.a "ilości przewidzianego do pozyskania drewna (….) określa się jako etat powierzchniowy użytków przedrębnych". Przytoczony zapis ustawy oznacza, że podstawą planowania jest w tym zakresie liczba hektarów, a nie metrów sześciennych drewna. Średnio każdego roku na terenie całego Leśnictwa Podkowa Leśna (tj. na powierzchni 1375 ha) przeznacza się do zabiegów pielęgnacyjnych 78 ha. Spośród drzewostanów dojrzałych, które osiągnęły już ustalony w PUL wiek rębności lub do niego się zbliżają, typuje się wydzielenia, w których realizowane są cięcia rębne. W naszych warunkach najczęściej mają one charakter cięć gniazdowych, każde gniazdo ma powierzchnię ok. 20 arów. Podstawą przyrodniczą prowadzenia zrębów jest nieuchronna konieczność zastępowania starych pokoleń lasu młodymi drzewostanami – co znajduje również usankcjonowanie w prawie: "Gospodarkę leśną prowadzi się według następujących zasad: (… ) 2) trwałości utrzymania lasów; 3) ciągłości i zrównoważonego wykorzystania wszystkich funkcji lasów (art. 8 Ustawy o lasach). Średniorocznie, w warunkach Leśnictwa Podkowa Leśna, realizowane są cięcia rębne na powierzchni około 8,5 ha, co przy średniej zasobności drzewostanów w Nadleśnictwie Chojnów wynoszącej 284 m. sześć,/ha, skutkuje pozyskaniem 2,4 tys. m. sześć.

Czy nowo sadzone drzewa odtwarzają strukturę gatunkową drzew wyciętych – w szczególności, czy zostają zachowane wcześniejsze proporcje między drzewostanem liściastym a iglastym?
- Prowadzona w przeszłości gospodarka leśna opierała się na dostępnej w tamtym czasie wiedzy. Dzisiejsza wiedza, w szczególności w zakresie rozpoznania warunków glebowych, jak i wymagań siedliskowych poszczególnych gatunków drzew, stoi na zdecydowanie wyższym poziomie. Niezależnie od warunków glebowych sadzono wtedy najczęściej sosnę. Prowadzone dzisiaj działania – w warunkach Nadleśnictwa Chojnów – polegają w dużej mierze na wprowadzaniu gatunków liściastych z mniejszym udziałem sosny. Tym samym, odpowiadając na pytanie, nie zachowuje się wcześniejszych proporcji między drzewostanami liściastymi a iglastymi, bowiem nie były one optymalne (były niedostosowane do siedlisk).

Kompleks leśny Zaborów - mapa przesłana przez Artura Pacię, zastępcę nadleśniczego Nadleśnictwa Chojnów