Z przeszłości

Tajemnica kodu 05-807

17.10.2015

Zgodnie z kodem pocztowym Żółwin (podobnie jak Terenię i Owczarnię) należałoby ulokować w powiecie grodziskim. To jeden ze skutków chaosu administracyjnego, którego początki sięgają XIX w.

Historycznie Żółwin jest najbardziej związany z Brwinowem, bowiem od powstania w XVI w. należał do tutejszej parafii. Do XIX w. parafie pełniły rolę podstawowej jednostki administracyjnej. Od końca drugiej dekady XIX w. tworzono gminy na obszarach majątków należących do jednego właściciela. Gmina Żółwin obejmowała naszą wieś, Kopaną (obecną Terenię) i Grudów. Jej funkcje administracyjne były niewielkie.

W 1864 r., równocześnie z uwłaszczeniem chłopów, dokonano nowego podziału administracyjnego. Na miejscu starych gmin pojawiły się nowe, które przejęły także większość funkcji administracyjnych parafii. Żółwin znalazł się w nowo utworzonej gminie Młochów (z siedzibą w Nadarzynie), zaś Brwinów stał się siedzibą gminy Helenów. To sprawiło, że sprawy urzędowe żółwinianie załatwiali w oddalonych od siebie miejscowościach (metryki wydawano nadal w kościele).

W okresie międzywojennym między Żółwinem a Brwinowem powstała Podkowa Leśna. Choć utworzono ją z części dóbr brwinowskich, jej mieszkańcy od początku podkreślali swą niezależność od Brwinowa (wówczas jeszcze wsi). W 1938 r. zwrócili się do ministra spraw wewnętrznych o przyznanie miejskich przepisów budowlanych. Znaczenia Podkowie dodawały: stacja kolejki EKD, poczta, kościół. W 1948 r. podkowianie dopięli swego – ich miejscowość wyłączono z gminy Helenów z siedzibą w Brwinowie i utworzono z niej „gminę wiejską o charakterze miejskim”. Cztery lata później w składzie gminy Podkowa Leśna znalazły się Żółwin, Terenia i Owczarnia. Przyłączenie do gminy z nowoczesną infrastrukturą było korzystne dla mieszkańców naszej wsi. Jednak w 1954 r. gminy w Polsce zlikwidowano, wprowadzono zaś słabsze od nich gromady. Od 1954 do 1969 r. Żółwin był siedzibą gromady obejmującej także Terenię i Owczarnię, zaś od 1969 do 1972 r. wchodził w skład gromady Otrębusy.

1 stycznia 1973 r. miały miejsce dwa wydarzenia: przywrócono gminy i wprowadzono kody pocztowe. Żółwin znalazł się w gminie Brwinów, za to otrzymał kod Podkowy Leśnej. W tym czasie wszystkie miejscowości łączyła przynależność do powiatu pruszkowskiego. Gdy w 1999 r. przywrócono powiaty, mieszkańcy Podkowy Leśnej – chcąc jeszcze bardziej uniezależnić się od Brwinowa - wywalczyli przyporządkowanie do powiatu grodziskiego.
k.p.