Z przeszłości

KOPANA MA 600 LAT!

Starsza siostra Żółwina – Kopana (Terenia) – ma co najmniej 600 lat.

Pierwsza znana wzmianka na jej temat, po łacinie, pochodzi z 25 maja 1416 r. - według kalendarza juliańskiego - z ksiąg ziemi czerskiej. Jej ówczesnym właścicielem był Paulus de Kopana dictus Komossza, spolszczając: Paweł z Kopanej zwany Komosą.

W 1420 r. sprzedał on swe dziedzictwo Stanisławowi z Parzniewa za sto kop groszy praskich – to była wówczas najpopularniejsza waluta w naszej części Europy. Za tę kwotę szlachcic mógł sobie kupić 20 koni albo 200 wołów, albo 750 baranów, albo pięć egzemplarzy Biblii.

Parzniewscy, zasłużona rodzina starej szlachty mazowieckiej, władali Kopaną w wieku XV i XVI, w tym czasie pojawił się Żółwin, który także był ich własnością. W 1517 r. wieśniacy z Kopanej wzięli udział w najeździe na dwór w Tarczynie, o czym donoszą "Mazowieckie zapiski herbowe z XV i XVI w.". W drugiej połowie XVI w. obok nazwiska Parzniewskich, jako właścicieli ziemi w Kopanej i Żółwinie, pojawia się nazwisko Stanisława Rogowskiego, uczestnika wypraw wojennych u boku Stefana Batorego, którego nazywano "Kopony i Woli Żółwińskiej dziedzicem". Kopana różniła się od Żółwina tym, że była jedynie folwarkiem bez kmieci, czyli chłopów gospodarujących na polu przekazanym w użytkowanie przez dziedzica.

Nasze wsie stanowiły jedną całość do 1878 r., gdy ówczesny właściciel postanowił je podzielić. Nazwa ulicy Granicznej jest zatem nieprzypadkowa. Kolejni właściciele odcięli część majątku Kopana, nazwali ją Terenia i sprzedawali ziemię rodzinom, które zakładały tu niewielkie gospodarstwa rolne. Informator gminy Młochów z 1935 r. podawał, że folwark Kopana liczy 52 mieszkańców, zaś kolonia Terenia – 67. Obecnie Kopana wchodzi w skład Tereni. W całym sołectwie w końcu ub.r. były zameldowane – zgodnie z danymi gminy Brwinów – 64 osoby…

Z Kopaną wiąże się jedna nierozstrzygnięta dotąd zagadka. Jak podaje "Słownik historyczno-geograficzny ziemi warszawskiej w średniowieczu" "Z Kopany (pisownia oryginalna – przyp. zolwin.pl) wyodrębniła się jako oddzielna osada Kopańska Wola, znana od 1452". Nie wiadomo, co się potem z tą Kopańską Wolą stało. Niewykluczone, że to pierwotna nazwa Żółwina, który w XVI w. nazywano także Wolą Żółwińską. (kp)